Jak żyć z cukrzycą
Dziecko z cukrzycą w szkole PDF Drukuj Email

Szkoła jest miejscem, gdzie spotykają się uczniowie różnego pochodzenia, wyznania, uczniowie z odmiennych środowisk, mający różnego rodzaju problemy, m.in. zdrowotne. W naszych szkołach uczą się dzieci, które potrzebują indywidualnego podejścia. Wynika to z wielu czynników. Niezmienne jest jednak, że nauczyciele oraz wszyscy pracownicy szkoły muszą mieć świadomość problemów zdrowotnych, z jakimi borykają się niektóre dzieci. Jedną z takich sytuacji jest uczęszczanie do szkoły dziecka z cukrzycą. Zdarza się, że słowa te, nawet w obecnych czasach, wywołują lęk i niepokój. Jest to reakcja normalna, ponieważ boimy się tego, co jest nam obce, nieznane, czasem ogólnikowo zasłyszane.
Kiedy do naszej szkoły ma uczęszczać dziecko z cukrzycą, pojawiają się wątpliwości, pytania i strach. Wskazane jest wówczas, żeby ktoś, kto pewną wiedzę z danego zakresu już posiada, podzielił się nią. Od kilku lat do Szkoły Podstawowej nr 38 im. Ludwika Zamenhofa w Częstochowie uczęszcza uczennica chora na cukrzycę. Zanim jeszcze rozpocznie się nowy rok szkolny, dyrektor placówki ma za zadanie zorganizować spotkanie z rodzicami ucznia. Dobra współpraca i odpowiedni przepływ informacji to podstawa bezpieczeństwa dziecka. Wszyscy pracownicy szkoły powinni zostać przeszkoleni z zakresu wiedzy na temat cukrzycy oraz sposobów postępowania w przypadku niedocukrzenia. Mamy do czynienia z sytuacją komfortową, gdy nauczyciele uczący dziecko potrafią zmierzyć poziom cukru i zrobić zastrzyk. Komfort ten daje poczucie wewnętrznego spokoju i przyczynia się do prawidłowej reakcji w sytuacjach problematycznych. Wskazane jest także spotkanie rodziców chorego dziecka z członkami Rady Pedagogicznej. Podczas rozmowy powinien zostać omówiony przypadek konkretnego dziecka i stosownego postępowania w danych okolicznościach. Rodzice powinni poinformować, jaką metodą jest leczone dziecko, jak wygląda jego żywienie, jakie produkty spożywcze są zalecane, a czego powinno unikać, ile razy i kiedy dziecko ma badać poziom cukru, do których posiłków ma otrzymywać insulinę i ile jednostek, na jakie sytuacje nauczyciel powinien szczególnie zwrócić uwagę. Wychowawcą klasy, do której będzie uczęszczało dziecko, powinna zostać osoba, która w sytuacjach stresowych zareaguje adekwatnie i nie wywoła paniki wśród uczniów – co więcej, przygotuje ich do właściwego postępowania w razie możliwych problemów i sprawi, że każdy będzie wiedział, co ma zrobić, jak może pomóc. Rodzice chorego ucznia powinni zostać zaproszeni na rozmowę z dziećmi uczęszczającymi z nim do klasy. To, co znane, przestaje być straszne i obce. Zamiast odsunąć się, wyśmiać i odwrócić plecami, uczniowie zjednoczą się i zaczną współdziałać. Kolejna rozmowa powinna być przeprowadzona podczas zebrania z rodzicami. To oni w domach jeszcze raz omówią sytuację ze swoimi dziećmi, dadzą im wskazówki i pomogą w „poukładaniu” wszystkich wiadomości.
Dziecko chore niekiedy potrzebuje pomocy w odnalezieniu się wśród nowych kolegów i koleżanek. Rolą wychowawcy jest wspólna rozmowa o chorobie, wyjaśnienie, że osoba chora nie różni się niczym od pozostałych. Integracja i pomoc w tej dziedzinie jest niezwykle istotna. Dobrze poprowadzone rozmowy wychowawcze pomogą dziecku choremu odnaleźć się w grupie, a pozostałym zaakceptować problem. Dziecku z cukrzycą, szczególnie w klasach młodszych, należy przypominać o potrzebie wykonania badania poziomu cukru we krwi, zwłaszcza przed lekcjami wychowania fizycznego, spacerami, wyjściem na szkolny plac zabaw. Po powrocie nauczyciel musi pamiętać, że dziecko powinno zjeść drugie śniadanie. Ważne jest, by w szufladzie nauczycielskiego biurka, w pokoju nauczycielskim, w pracowni komputerowej, pokoju nauczycieli wychowania fizycznego były: kostki cukru, sok owocowy lub napój typu cola. Może się bowiem zdarzyć, że uczeń zapomniał zabrać z domu produkty szybko podnoszące poziom cukru we krwi. W gabinecie szkolnej pielęgniarki powinien znajdować się zastrzyk z glukagonem. W sytuacjach niebezpiecznych, zagrażających zdrowiu, należy natychmiast powiadomić rodziców. Dlatego też niezwykle ważne jest, by nauczyciele i dzieci mieli możliwość łatwego kontaktu telefonicznego z rodzicami. W Szkole Podstawowej nr 38 w Częstochowie w pokoju nauczycielskim znajduje się „tabliczka naszego diabetyka”, na której są wszystkie najpotrzebniejsze informacje i dane kontaktowe. Nasza uczennica posługuje się pompą insulinową. W takim przypadku może być potrzebna pomoc nauczyciela przy ustawieniu dawki insuliny. Wskazane jest, by nauczyciel sprawdził, czy nastawiona została prawidłowa dawka. Nauczyciele uczący klasę, do której chodzi osoba chora na cukrzycę, powinni pozwolić na wykonanie badania w czasie lekcji i, jeśli jest taka potrzeba, na zjedzenie posiłku lub wypicie soku. Uczennica ze Szkoły Podstawowej nr 38 ma swój „kącik cukrzyka” w szkolnym gabinecie pielęgniarki. Dobrze jest stworzyć wygodne i higieniczne warunki, w których uczeń może zbadać poziom cukru.
Bardzo ważna jest, żeby kadra nauczycielska zdawała sobie sprawę, że odpowiedzialność za prawidłowe leczenie spoczywa na rodzicach dziecka i zespole leczącym. Nauczyciel ma dać dziecku wsparcie, zrozumienie i pomoc w nagłej potrzebie. Sytuacje niebezpieczne występują bardzo rzadko. Istotna jest jednak świadomość problemu. Dyrektor Szkoły Podstawowej nr 38, pani Anna Dymek, uczestniczy w szkoleniach dotyczących dziecka z cukrzycą w szkole. Swoją wiedzą dzieli się z pracownika szkoły podczas Rad Szkoleniowych, a w maju 2016 r. wystąpiła z referatem dotyczącym tego tematu podczas konferencji „Dziecko z cukrzycą w szkole” w Katowicach.
Uczeń z cukrzycą powinien być traktowany jak każdy inny. Nie jest on ani gorszy, ani lepszy od swoich rówieśników. Choroba z jaką się boryka daje mu jednak pewne prawa. Dobrze jest stworzyć szkolny kodeks praw dziecka z cukrzycą. Powinny być w nim uwzględnione: możliwość spożycia posiłku w określonych godzinach, możliwość zaspokojenia pragnienia, możliwość korzystania z toalety w czasie lekcji, możliwość uczestnictwa we wszystkich typach zajęć, także pozalekcyjnych, wycieczkach pieszych, rowerowych. Uczennica naszej szkoły aktywnie realizuje się w działaniach szkolnego koła teatralnego. Uczestniczy także w wycieczkach rowerowych. Szkoła jest dla niej miejscem przyjaznym, gdzie czuje się bezpieczna. Wspólna praca dała zatem właściwe rezultaty.

 
Leczyć i nie tyć Email

Leczyć i nie tyć

ŻYCIE Z CHOROBĄ Jaka dieta oraz rodzaj leczenia są przyjazne cukrzykowi?

Prof. dr hab. n. med. Grzegorz Dzida

Lubelski Konsultant w Dziedzinie Diabetologii

Dlaczego pacjenci chorujący na cukrzyce mają tendencje do tycia, mimo przestrzegania diety?

Przestrzeganie diety jest elementem leczenia każdej postaci cukrzycy. Pacjentom z rozpoznaniem cukrzycy typu I, którzy przyjmują insulinę, zaleca się po prostu zdrowy tryb życia, w tym ograniczenia spożywania cukrów prostych pochodzących m.in. ze słodyczy, owoców czy pieczywa. Zupełnie inaczej, wyglądać będzie jadłospis tych, u których rozpoznano cukrzycę typu 2. Te osoby muszą wprowadzić dość dużo ograniczeń, względem spożywanych produktów. Cukrzycy typu 2 bardzo często towarzyszy otyłość, ponieważ zaburzenie to polega na tym, że we krwi jest za dużo insuliny ale działa ona słabo. Stąd tendencja do przybierania na wadze, nawet żyjąc w reżimie dietetycznym, który zobowiązuje do m.in. spożywania pokarmów o niskim indeksie glikemicznym np., ciemnego pieczywa oraz produktów bogatych w błonnik, bo poza tym, że wypełnia on jelita, to jeszcze spowalnia wchłanianie cukrów do krwi.  Zupełnie inaczej jest u pacjentów z cukrzycą typu 1, oni zwykle tracą na wadze na skutek choroby a leczenie insuliną powoduje przybór masy ciała.

Na dodatek leki podawane pacjentom z cukrzycą typu 2, same w sobie sprzyjają tyciu. Dlaczego tak się dzieje?

Leki te powodują zwiększenie poziomu insuliny we krwi, stąd każdy nadmiar kalorii organizm łatwiej odkłada w postaci tłuszczu. Na rynku są już dostępne nowoczesne środki, które znajdują również zastosowanie u pacjentów z cukrzycą typu 2, ponieważ hamują one wytwarzanie glukagonu, substancji, która odpowiada za podwyższone stężenie glukozy we krwi. Te środki natomiast częściowo blokują ten proces. Inne środki  zwiększają  wydalanie cukru razem z moczem, co jak pokazują badania nie jest szkodliwe, ani dla nerek, ani dla układu moczowego. Okazało się, że podwyższony poziom cukru w moczu jest nerkom obojętny, tymczasem wysokie stężenie glukozy we krwi oddziałuje na nie negatywnie.

Jak wygląda dostępność takich nowoczesnych środków na polskim rynku? Czy są one refundowane?

W naszym kraju powszechnie dostępne są jedynie leki starszej generacji, od których niestety pacjenci tyją. Tymczasem we wszystkich krajach Europy, a nawet u naszych sąsiadów Czechów, te nowoczesne środki są refundowane, bo są one skuteczne dla wielu grup pacjentów. Dodatkowo, czekamy na wyniki badań, które mają pokazać ich wpływ m.in. na zmniejszenie ryzyka udaru i zawału czy przeciwdziałanie nadciśnieniu. Myślę, że w najbliższym czasie powinniśmy na ten temat wiedzieć o wiele więcej.

Czy środki, chociaż nie znajdują się na liście leków refundowanych, można kupić w aptece?

Tak, w Polsce są one dostępne w sprzedaży mniej więcej od 2006 roku. Leki inkretynowe można nabyć w aptece, bądź sprowadzić na zamówienie. Niestety lekarze przepisują je rzadko, licząc się z wysokim kosztem dla pacjenta, a ten sięga 160-240 zł miesięcznie. Przy czym, warto podkreślić, że to jeden z wielu leków, który pacjent musi przyjmować, więc kolejne 200 zł może być tutaj sporym wydatkiem.

Czy każdy pacjent może być leczony tego typu lekami? Czy istnieją jakiekolwiek przeciwskazania?

Rzeczywiście, leki inkretynowe oraz leki zwiększające wydalanie cukru z moczem mają bardzo szerokie zastosowanie i gdybym mógł przepisywałbym je znacznej grupie moich pacjentów, nawet jako dodatkowy lek do insuliny, bo można je łączyć z innymi substancjami leczniczymi. Chociaż świetnie też sprawdzają się w monoterapii. Poza tym, ich przyjmowanie daje wiele dodatkowych korzyści m.in. zmniejsza ryzyko niedocukrzeń, które jeśli występują mogą stanowić poważne zagrożenie dla życia.

 

ŻYCIE Z CHOROBĄ Jaka dieta oraz rodzaj leczenia są przyjazne cukrzykowi?

 
<< Początek < Poprzednia 1 2 Następna > Ostatnie >>

JPAGE_CURRENT_OF_TOTAL
Valid XHTML & CSS | Template Design ah-68 | Copyright © 2009 by TPD/OO