„Radość serca wychodzi na zdrowie, duch przygnębiony wysusza kości” – czyli trochę o zdrowiu psychicznym oraz o tym, jak o nie dbać.

10 października obchodzimy Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego. Zdrowie psychiczne, to według przyjętej w 1948 r. konstytucji Światowej Organizacji Zdrowia pełny dobrostan fizyczny, psychiczny i społeczny człowieka. Według Światowej Organizacji Zdrowia zaburzenia psychiczne dotyczą aż 20 proc. ludności. Najpowszechniejsza jest depresja – cierpi na nią 100 milionów osób na całym świecie i co dziesiąty Polak. Podobnie jak w przypadku zdrowia fizycznego, nikt nie przechodzi przez życie bez problemów ze zdrowiem psychicznym. Wiele z nich jest normalną częścią naszej egzystencji - to dzięki nim uczymy się i rozwijamy. Z czasem również pokonujemy je – sami, bądź z pomocą najbliższych.

Niestety, w przypadku niektórych osób problemy, które się u nich pojawiają, są na tyle poważne, że wsparcie i wskazówki ze strony przyjaciół czy rodziny są niewystarczające i potrzebna jest wówczas specjalistyczna pomoc. Problemy ze zdrowiem psychicznym nie dotykają jedynie dorosłych, lecz także dzieci i nastolatków. Szczególnie okres dorastania charakteryzuje się intensywnymi zmianami na wszystkich płaszczyznach rozwoju - biologicznej, psychologicznej i społecznej. W tym czasie w dość szybkim tempie pojawiają się zarówno oznaki dojrzewania płciowego, jak i zmiany w obszarze rozwoju społeczno - emocjonalnego i poznawczego. Posłuszne, grzeczne dziecko nagle zmienia się w buntownika, który ma własne zdanie, własne tajemnice oraz własną grupę odniesienia. Jednakże manifestowana odmienność czy też pewność siebie nastolatka, bywa niejednokrotnie fasadą, za którą kryją się takie emocje jak lęk, zagubienie, smutek, osamotnienie, bezradność czy wściekłość. Dane statystyczne wskazują, iż około jedna trzecia nastolatków w Polsce ma objawy depresji, z tego jeden na stu ma myśli samobójcze. U około 2 procent dzieci depresja rozwija się jeszcze przed okresem dojrzewania. Niestety, dorośli często nie zdają sobie sprawy z tego, że agresja, chwiejność nastrojów czy lenistwo dziecka, to nie skutek młodzieńczego buntu, ale objawy depresji. Z depresją kojarzy się nam bowiem smutek, przygnębienie czy apatia. Tymczasem u młodzieży objawy te mogą występować w niewielkim nasileniu albo wcale. Często na pierwszy plan wysuwa się arogancja, agresja czy abnegacja.

Prezentacje: 

Jak wspierac zdrowie psychiczne naszych dzieci

Przeciwdziałanie depresji, próbom samobójczym i samobójstwom

Jak dbać o zdrowie psychiczne dziecka już od najmłodszych lat?

Zdecydowana większość współczesnych rodziców przykłada dużą wagę do zdrowia swoich dzieci. Dzieci są uczone codziennego mycia zębów, zabierane do lekarzy w razie pojawienia się jakiejś choroby lub na profilaktyczne badania. Większość rodziców dba o zbilansowaną dietę swoich dzieci, która będzie bogata w różne witaminy i inne składniki odżywcze. Jako społeczeństwo wiemy, że zdrowie fizyczne jest bardzo ważne. A co z dbaniem o zdrowie psychiczne dziecka? Czy mamy świadomość, jak zachować profilaktykę w tym obszarze?
Zdrowie psychiczne dziecka jest równie ważne jak zdrowie fizyczne

Zachęcamy do posłuchania podcastów na temat zdrowia psychicznego wśród dzieci i młodzieży.

- Zdrowie psychiczne dzieci w czasie pandemii

- Wpływ pandemii na zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży

Wizyty studyjne dzieci i młodzieży oraz specjalistyczna pomoc w stanach kryzysu psychicznego online w ramach realizacji zadania publicznego:

,,Profilaktyka oraz promocja zdrowia psychicznego wśród dzieci i młodzieży ''

prowadzi terapeuta sensoryczny

Zaburzenie, które można pomylić z depresją i które mogą z nią współwystępować.

Zaburzenia uwagi:

• zaburzenia lękowe
• depresja
• mania
• ADHD
• uzależnienia
• zespół Aspergera
• brak odpoczynku uczenie się bez przerwy
• trudności w szkole, za trudny materiał

Rozpoznanie depresji determinuje występowanie u danej osoby konkretnej liczby objawów przez odpowiednio długi czas, w stopniu utrudniającym codzienne funkcjonowanie. Dzieci, nastolatkowe zgłaszają się na konsultację, skarżąc się na trudności z koncentracją. Takie trudności mogą być nie tylko objawem depresji – mogą wystąpić w wielu innych stanach psychologicznych i psychiatrycznych, dlatego konieczne jest przeprowadzenie dokładnej diagnostyki różnicowej. Jak specjalista diagnozujący dziecko, czy nastolatka może zdecydować, z jakim problemem związane są zaburzenia uwagi? Przede wszystkim próbując się wszystkiego o nich dowiedzieć. Czy owe zaburzenia pojawiły się w konkretnym momencie, czy też są obecne praktycznie „od zawsze”? Jakie towarzyszą im inne objawy? Zarówno w przypadku depresji, jak i zaburzeń lękowych mogą występować: obniżenie nastroju, trudności ze snem czy problemy z koncentracją. Jednak w depresji objawy te występują stale (od momentu zachorowania), przez większą część każdego dnia. Prowadzone przeze mnie zajęcia będą miały na celu wdrożenie podopiecznych do jak najlepszego funkcjonowania w społeczeństwie jak również udzielenie pomocy rodzicom dzieci z różnego rodzaju zaburzeniami. Rozwijane będą umiejętności interpersonalne – mówiąc w dużym uproszczeniu – skupia się na rozpoznawaniu trudności w relacjach z ludźmi. Jest to ważny aspekt zajęć, ponieważ po długim okresie nauki zdalnej, długim okresie w domu wywołanym pandemią Covid 19 młodzi ludzie mają problemy z „normalnym” funkcjonowaniem. Podczas zajęć wykorzystywane będą elementy terapii poznawczo-behawioralnej. Oto jej podstawowe elementy:

- edukacja na temat emocji i sposobów radzenia sobie z nimi

- nauka strategii radzenia sobie w trudnych sytuacjach

- nauka oceniania, jakie strategie działania przynoszą więcej strat, a jakie więcej korzyści

- nauka strategii rozwiązywania problemów

- rozwijanie umiejętności rozpoznawania automatycznych myśli i zniekształceń poznawczych, badania ich prawdziwości oraz ich zmieniania

Ważnym elementem terapii jest to, co dzieje się między sesjami. W czasie sesji możemy podważać swój dotychczasowy sposób myślenia, oceniania świata czy działania. Jednak bez eksperymentów w realnym życiu trudno nam będzie do końca uwierzyć, że nasze hipotezy mogą być prawdziwe. Kolejnym ważnym elementem zajęć jest współpraca z rodzicami dzieci dotkniętych problemami. Oni również powinni brać czynny udział w terapii dziecka. Rodzice mogą zrobić bardzo wiele, aby pomóc swojemu dziecku. Podczas zajęć rodzice otrzymali wiele rad jak się zachowywać, jak rozmawiać ze swoimi dziećmi np.: słuchaj, nie krytykuj nie dawaj niechcianych rad, spróbuj pokazać, że starasz się zrozumieć świat z perspektywy twojego dziecka, wzmacniaj zauważaj i chwal każdą zmianę, mów dobrze o swoim dziecku, mów dziękuję i proszę, rozmawiając ze swoim dzieckiem, spędzaj z nim przyjemnie czas. Zajęcia dotyczące pomocy w stanach kryzysu psychicznego częściowo odbywały się on-line, częściowo stacjonarnie. Bardzo ważny jest realny kontakt dzieci z terapeutą. Wiele dzieci, nastolatków spotyka się z tym, że w rodzinie lub szkole (czyli realnym świecie) nie wolno przezywać bolesnych czy trudnych emocji ani rozmawiać o takich emocjach. To, że warto pozwolić sobie na doświadczanie każdego rodzaju uczuć stanowi dla nich odkrycie. Emocje przeżywane w bezpieczny sposób dla siebie i innych pełnią pożyteczną funkcję. Edukacja na temat emocji jest ważnym elementem terapii.

Podczas zajęć dzieci dowiedziały się, że zdrowa dieta wpływa na nasz nastrój. Gdy dostarczamy do organizmu wszystkie potrzebne składniki odżywcze. Uczniowie wymieniali się pomysłami na zdrowe posiłki, po których nasz mózg lepiej funkcjonuje. Na koniec zajęć dzieci przygotowały zdrową owocową sałatkę ze swoich ulubionych owoców.

Dzieci opowiadały jak wygląda ich rodzina, jak czują się w swojej rodzinie. Następnie dzieci projektowały dwa modele swoich domów taki, w którym czułyby się dobrze i taki, w którym czułyby się źle. Po wykonaniu zadania terapeuta zainicjował rozmowę na temat tego co pojawiło się na tych kartach.

Dzieci podczas zajęć zaczęły prowadzić dziennik wdzięczności. W notesie zapisywały, za co są wdzięczne losowi. Dzieci zapisywały lub rysowały same  miłe rzeczy, które spotkały je w życiu. Dzieci uczyły się zwracać uwagę na drobiazgi, które poprawiają nastrój – nawet na krótką chwilę. Dzieci również szukały czegoś na co warto czekać np. zbliżające się wakacje, ulubiona potrawa na kolację, spotkanie z koleżanką kolegą, wyjście z rodzicami do kina. Na podsumowanie zajęć dzieci dowiedziały się, że nasze ciało czuje, kiedy jesteśmy wdzięczni.

Rodziców dzieci w wieku szkolnym, borykających się z trudnościami związanymi m.in. izolacją i osamotnieniem dziecka, zapraszamy na warsztaty online ,,Depresja i samobójstwa dzieci i młodzieży‘’. Spotkanie odbędzie się na platformie Skype 29.09.2021 r. w godz. 16.00 – 17.30.

Link do szkolenia: https://join.skype.com/FcQYrRaNqkX3

Spotkanie zostało zorganizowane w ramach realizacji zadania publicznego ,,Profilaktyka oraz promocja zdrowia psychicznego wśród dzieci i młodzieży‘’, dofinansowanego z budżetu Samorządu Województwa Śląskiego.

Realizatorem zadania jest Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Oddział Okręgowy w Częstochowie.

Wskazówki dla rodziców:

• Jesteś wzorcem dla swojego dziecka – nie tylko mów, co jest dobre dla jego zdrowia, ale sam dawaj dobry przykład i stosuj zasady zdrowego żywienia, bądź też aktywny fizycznie.
• Zadbaj o różnorodność spożywanych produktów.
• Zachęcaj dziecko do poznawania nowych smaków – monotonia nie sprzyja prawidłowemu żywieniu.
• Nie zniechęcaj się łatwo odmową jedzenia niektórych produktów przez dziecko – bądź cierpliwy. Niektóre dzieci, zanim przyzwyczają się do nowego smaku i go polubią muszą mieć z nim kontakt nawet kilkanaście razy.
• Zorganizuj wspólne zakupy – warto jak najwięcej czasu spędzić w dziale ze świeżymi warzywami i pozwolić dziecku wybrać jego ulubione.
• W czasie zakupów możesz zaangażować dziecko w poszukiwanie produktów z oznaczeniami „o obniżonej zawartości soli” lub „bez dodatku soli” i wytłumaczyć mu, dlaczego jest to tak ważne.
• Gotuj razem z dzieckiem, zachęcaj je do wspólnego przygotowywania posiłków.
• Sól zamień na zioła. Zabierz solniczkę ze stołu i nie dosalaj przy dziecku swoich potraw.
• Razem z dzieckiem dobierajcie ulubione zioła i przyprawy. Każdy może doprawić swoje danie według własnego gustu i uznania – dziecku da to wiele satysfakcji i zachęci do poszukiwania nowych smaków.
• Staraj się przynajmniej jeden posiłek dziennie spożyć wspólnie z rodziną.
• Dzieci także „jedzą” oczami – dbaj o estetykę podawanych posiłków
• Nie nagradzaj dziecka słodyczami.
• Nie kupuj dużej ilości słodyczy, słonych przekąsek, słodkich napojów – dostępność tych produktów w domu sprzyja ich spożywaniu.
• Do przegryzania, zamiast słodyczy i słonych przekąsek, przygotuj dla siebie i dziecka kolorowy talerz warzyw i owoców – obranych, pokrojonych, gotowych od razu do spożycia.
• Zachęcaj dziecko do wspólnej aktywności fizycznej – nie siedź w fotelu, tylko idź z dzieckiem na spacer, wybierzcie się na wycieczkę rowerową.

• Rozmawiaj z dzieckiem o problemach wynikających z nieprawidłowego odżywiania i braku aktywności fizycznej – otaczający świat nie zawsze propaguje zdrowy styl życia.
• Korzystaj z różnych form edukacji rodziców w szkole, bierz aktywny udział w działaniach szkoły na rzecz prozdrowotnego stylu życia. Twój udział w imprezach szkolnych jest prostym sygnałem dla dziecka, że wspierasz je w poznawaniu różnych form aktywności prozdrowotnej.