Zadanie: Punkt konsultacyjny dla osób z problemem alkoholowym i ich rodzin "Rodzina bez strachu i przemocy"
Termin realizacji: 15.01.2018 - 31.12.2020
POGOTOWIE RODZICIELSKIE
Na pytania rodziców będą odpowiadać:
Pedagog, Rzecznik Praw Dziecka TPD - Małgorzata Wójcik
Psychoterapeuta, terapeuta rodzin - Marzena Grabińska

Pytanie
Moje dziecko stało się nerwowe w trakcie odbywania kwarantanny. Ciągle siedzi przy komputerze. Kiedy dostaje zakaz, zachowuje się nie do zniesienia. Jak pomóc mu radzić sobie z izolacją? Jak radzić sobie z pojawiającym się stresem w czasie pandemii?

Odpowiedź

Aby zapewnić poczucie bezpieczeństwa dziecku, pomocnym będą rytuały dnia. Utrzymywanie rytmu dziennego: stałe pory posiłków, godziny budzenia się, chodzenia spać. Przypilnujmy dziecka, aby przebrało się na zdalne lekcje w inny strój, postarajmy się aby uczestniczyło w zdalnym nauczaniu w pomieszczeniu innym niż to, gdzie odpoczywa i śpi. Ograniczmy dostęp pociechy do mediów. Zapewnijmy dziecku stały kontakt z rodziną i rówieśnikami, korzystając ze wszystkich dostępnych metod – telefonicznie, mailowo, za pośrednictwem komunikatorów. Czas spędzony z najbliższymi w domu potraktujmy jako okazję do pogłębienia więzi. Jeśli jest dostępny ogród lub taras, starajmy się spędzać na nim przynajmniej niewielką część dnia. Wspólnie zadbajmy o zdrowie – zbilansowane posiłki, ćwiczenia fizyczne. Zachęćmy dziecko do robienia rzeczy, na które wcześniej nie było czasu – wspólne gry, czytanie, porządkowanie, wspólne oglądanie filmów lub podjęcie nowego hobby.

Pytanie
Mój mąż nadużywa alkoholu, przez co zdecydowałam o rozwodzie. Mamy córeczkę, która w tym roku poszła do szkoły. Czy powinniśmy z nią rozmawiać o rozstaniu?

Odpowiedź
Ależ oczywiście! Rozmowa jest niezwykle istotna. I to najlepiej w trójkę – dobrze jeśli zostanie ona przeprowadzona jeszcze przed wyprowadzeniem się rodzica z domu. Rozmowa z córką powinna odbyć się dopiero wtedy, gdy Państwo podjęliście już ostateczną decyzję w tej sprawie. Dobrze jest powiedzieć dziecku o swojej decyzji wprost, nie robiąc mu nadziei na powrót. Uzasadnijcie swoją decyzję, ale bez wchodzenia w szczegóły, stosownie do wieku dziecka. Ważne, aby córka otrzymała niezbędne, konkretne informacje o tym, co się teraz będzie działo, co ulegnie zmianom, a co pozostanie tak jak wcześniej. Dziecko powinno usłyszeć jasno, że rodzice się rozstają, ale dla niego zawsze będą rodzicami i to się nigdy nie zmieni. Dobrze jest zapewnić dziecko o miłości i o tym, że rozstanie rodziców nie jest jego winą ani skutkiem jego zachowania. Dołóżcie Państwo starań, aby córka nie była obecna podczas wyprowadzki rodzica. Aby przepracować pewne rzeczy dziecko może potrzebować czasu. Ważne aby miało możliwość i przestrzeń do tego aby rozmawiać o tym, co czuje. Polecam również czytanie bajek terapeutycznych.

Pytanie
Jak rozmawiać z dzieckiem o emocjach?

Odpowiedź
Rozmowa z dzieckiem na temat emocji jest niezwykle istotna, pomaga ona przyglądać się własnym uczuciom i wiązać je z konkretnymi sytuacjami, co nie tylko wzbogaca doświadczenia, jak również rozwija świadomość siebie, pozwala rozumieć rzeczywistość, pomaga trafnie nazywać i opisywać uczucia. Ważnym elementem rozmowy o emocjach z dzieckiem jest nazywanie ich, oraz ukazywanie związku myśli z emocjami zachowaniami. Dziecko musi widzieć że emocje pojawiają się na skutek myśli, a to jak się zachowujemy ma swoje konsekwencje. Dlatego warto uczyć się jak wyrażać trudne emocje, takie jak złość, czy smutek. Rozmawiajmy z dziećmi o uczuciach i emocjach przeżywanych na co dzień. Nazywajmy to co nas smuci, cieszy, zaskakuje. Młodsze dzieci mogą rysować to co czują, a starsze mogą pisać dzienniki emocji, czy blogi na których będą umieszczać wiersze, teksty czy opowiadania. Pamiętajmy, że jesteśmy dla dzieci żywym przykładem. Ważne abyśmy w życiu codziennym dawali dzieciom dobry przykład jak mówić o emocjach i radzić sobie z nimi.

Pytanie
Nasze dzieci mają 8 i 11 lat. W ostatnim czasie natrafiamy na coraz więcej problemów wychowawczych. Proszę o poradę, jak skutecznie rozmawiać z dziećmi? Co zrobić aby nas słuchały?

Odpowiedź
Serdecznie polecam poradnik Faber i Mazlish "Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały, jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły". Autorki na barwnych przykładach z życia dają nowe rozwiązania dobrze znanych nam sytuacji. Niektóre z proponowanych rozwiązań w komunikacji rodziców i dzieci, to uważne słuchanie, zamiast pytań i porad, akceptacja emocji dzieci prostym "mhm, rozumiem", pragnienia dzieci zamieniajmy w fantazję "gdybym była milionerką, kupiłabym Ci najlepszą lalką na świecie", wspólnie wymyślajmy z dziećmi rozwiązania sytuacji trudnych i konfliktowych, zamiast komend typu "posprzątaj", "zjedz", autorki proponują używanie w życiu codziennym rzeczowników, które nie powodują u dzieci buntu np. "buty", "obiad" itp. Pamiętajmy też o chwaleniu dzieci opisowymi pochwałami. Zamiast "super!" możemy powiedzieć "podoba mi się jak ułożyłeś książki, widzę że wszystkie kurze zostały starte a brudy wyrzucone do kosza". Dziecko poczuje, że jego starania są dostrzeżone. Pozwólmy, aby dziecko "podsłuchało" kiedy je chwalimy do innych osób.

W razie poważniejszych problemów polecam skonsultować się z psychologiem dziecięcym.